Ecuador, 26 de Abril de 2024
Ecuador Continental: 12:34
Ecuador Insular: 11:34
El Telégrafo
José Maldonado

Rikchak

17 de octubre de 2016 - 00:00

Ñukanchik kawsaypika imakunami rikurishka. Shinami chay pankapi rikchakkunata charinkapak munashkanchik. Kaykunataka imapash raymi tiyakpimi surkuchishkanchik. Yuyarinkichikchu?

Sarunka chay rikchakta surkuchinatami charina karkanchik, maykankunallami charik karka, chaymantami shuk chayta surkuchik mishuta kayak karkanchik, mana kashpaka, paykunapash imapash raymi tiyashkata yachashpami, rikchakta surkuchinkapak kimirik karka.

Maykan tayta mamakunaka, ñami yuyarikunka. Shinami sawarinapi, wawa shutichinapi, wañushkapi, yachakunata ukuchishkapi, ñukanchik wawakunapa shikan tantanakuypi rikchakta charinkapak munak karkanchik.

Ashtawanka yachana wasiman yaykunkapakmi rikchakta mañak karka. Chaytaka watan watanmi mañak karka.

Shinapash pankapi rikchakta charinkapakka ishkay mana kashpaka kimsa, chusku punchatami shuyana karka. Chaypimi ima shina llukshishkata rikuk karkanchik. Wakinpika alli, wakinpika wishtu, wakinpika llakilla, wakinpika kushilla, wakinpika piña, wakinpika sipu, wakinpika ñawsa shinami llukshik karkanchik.

Chay pankatami rirpuyuk warkuchinapi churak karkanchik. Chaytaka maypimi wasiman chayakkunata chaskinchik, chaypimi warkuk karkanchik. Shinami shamukkunaka chayta rikuk karka. Kurtinllatak nini, chayta surkuchinata yachaktami minishtik karkanchik

Kunanka, chay celular kayanakunami rikchak surkuchinata charin. Shinaka pimi chay kayanata charin, payllatakmi rikchaktaka surkuchin ushan. Mana chayllachu kan, kunanka pay kikinllatakmi rikchaktaka surkuchi ushan. Chaytami kikinllatak nishpa shutichishka.

Shinaka kunanka mana rikchakta surkuchiktachu minishtinchik, ñukanchik kikinllatakmi chayta ruray ushanchik.

Shinallatak rikchakta rikunkapak mana ishkay, kimsa punchatachu shuyana kanchik. Surkuchishkawanmi ima tukushkata rikuy ushanchik. Mana chayllachu kan, sarunka shukllatami surkichik karkanchik. Kullkimantami chashna shukllata surkuchik karkanchik. Kunanka munashkatami surkuchi ushanchik. Chay ratito rikunallami kan; alli rikurikkunataka wakaychinllami, kutin mana alli rikurikukkunataka pichanllami. Chashnami alli kashkatalla wakaychinchik.

Mana chayllachu kan, ashtawankarin, rikchakkunatami allichi usharin. Shinami yanalla kakpika, yurakyachinlla; wira kakpika, tsalayachinlla; ñawi lulukunata yana kakpika, wayllaman tikrachinlla; ñawi sipu kakpika, chaykunata anchuchinlla; imakunata ruranlla; chashnami rukuta, payata, wanprayachin, kuytsayachin.

Kayta killka katikuk, imata kashna utiyalla surkuchinamantaka yuyanki? Kutin shikayachinamantaka? (O)

Resumen traducido al castellano

La foto

Los tiempos cambian, muchas cosas son diferentes, he ahí un ejemplo con esto de las fotos. Algunos indígenas también deseábamos, igual que hoy, tener las gráficas de bautizos, matrimonios, graduaciones, etc. Recuerdan cómo era antes. Pues para obtener una foto resultaba indispensable tener una cámara,  pero si se requería un buen retrato había que buscar alguien que sepa hacerlo.

Y no solo eso, una vez que capturaba la imagen, para ver “cómo salió” había que esperar tres o cuatro días, pues tras ese tiempo nos entregaban las imágenes en papel. Con qué emoción se esperaban, pero causaba disgusto al aparecer con los ojos cerrados, mirando a otro lado, cabizbajo, enojado, triste, etc., y venían las típicas reprimendas.

Hoy los celulares con cámara incorporada han dado un giro total en esto de las fotos. Ahora todos podemos hacerlo, pero mejor lo saben nuestros hijos. Y desde luego podemos tener un número indeterminado de un evento; podemos ver al instante el resultado de las mismas, escoger las más adecuadas y guardar las mejores. También ahora ya no se requiere que otra persona “de tomando”, para eso están las autofotos, más conocidas como selfies.

No solo eso, ahora arreglan la imagen. Así, si somos oscuritos nos aclaran; a los de ojos negros nos vuelven zarcos; el pelo cano se transforma en azabache; si es de perfil se arregla la nariz curva; se rejuvenece al de edad madura; etc., y de esta manera se obtiene una imagen “mejorada y parecida” a nosotros. Sí, se pueden hacer estas y otras  modificaciones, de esto saben más los jóvenes.

Estimado lector, ¿Ya está experto en arreglo de imagen? ¿Ahí sí sale guapísimo? (O)

Para estar siempre al día con lo último en noticias, suscríbete a nuestro Canal de WhatsApp.

Contenido externo patrocinado

Ecuador TV

En vivo

Pública FM

Noticias relacionadas

Social media