Ecuador, 19 de Abril de 2024
Ecuador Continental: 12:34
Ecuador Insular: 11:34
El Telégrafo
José Maldonado

Ecuadorta riksishpa

22 de mayo de 2017 - 00:00

Ñukanchik mama llaktataka ashatallami riksirkanimi. Shinapash kay iskun chawpi watatami ashtakata riksirkani. Chashanmi Galápagospi , mama kucha manñapi, Antispi, Amazoníapi kak llaktakunata riksirkani.

Kallaripika chay llaktakunamanka antawakunapimi rirkani. Ñankunaka llakinayaymi karka. Maykunapika llanpushka, maykunapika allpalla, utukuyuk, kichkipashmi karka. Antawakunaka maykunapika utiyalla, maykunapika allimantami purik karka.

Shinapash asha ashami ñankunaka shuk tukurka, mushuk ñankuna, mushuk chakakuna, llaktakunata sumak muyuk ñankunapashmi rikurirka. Chashnami maykunaman utiyalla chayarkani, shinallatak utiyalla tikramurkani. Kay chunka watata ñukanchi kuyashka Ecuador shuk tukushkatami rikurkani. Kayta pipash mana nirkachu, ñuka kikinmi rikurkani.

Chay shikan llaktakunapika shikan mikunakuna tiyashkatapashmi riksirkani, mikurkanipash. Chashnami tonga, sikisapa añanku, chuntakuru, maytu, repe, cecina, sal prieta, Pasto hornado, huchu, chiwil, cocada, pato yaku api, guanta aycha, shuk imakunatapashmi kararka, chaykunatami mallikrkani.

Machana yakukunatapashmi riksirkani, chaykunaka tawkapash, shikan shutiyukpashmi karka. Chashnami ankas zhuta, warankitu, JB (‘Juerrte de Baños’), 7 Pingas, wahanru, tardón mireño, kunka tulluta pakik, bacherin, shuk kashnakunatapash mallirkani. Chiri llaktakunapika kunukyankapak nishpami kuk karka, kutin kunuk llaktakunapika ama llakilla kankapak, shaykunata kallpachinkapak nishpami karak karka.

Paykunapa wasitapashmi mañachik karka. Chay llaktakunaman chayashpaka, tanpu nishkatami maskak karkani, shinapash uchilla llaktakunapika mana tiyak karkachu, mana kashpaka, tiyashpapash, ña huntami kak karka. Chaypi kawsakkunaka paykunapa wasipi minkarichinkapakmi kayak karka, maykan kutinmi chay wasikunapi minkarirkani. Shinami tutapash, tuta mikunata; kayanti tutamantapash  shunkunata karak karka; mishki mishkipash, ashtakapashmi karka, chaymanta mana tukuchi usharkanichu. Wakinpika wanllakrnimi.

Kashna Maki paskariyak, minkachik, alli shunkuyuk, kushilla wawki panikunatami kay shikan llaktakunapika riksirkani. 

Maykankunaka ima shinatak shikan llaktakunata riksirkani nikunchikchari. ¡Uyay! Ñukaka Rafael Correa Llakta Pushakpa Kichwaman tikrachikmi karkani, chaymantami sábado punchakunaka kayman chayman rik karkani, chaymantami ñukanchik Ecuador mama llaktata ashtakata riksirkani, chaymantami kankunata riksirkani. Ñuka imapash llakita rurashka kakpika, kishpichinkichik.

Kayta killka katikuk, ¿kanpashchari ñukata chaskirkanki? Utiyalla tikrana kashkamanta mana pagui nishkakpika, kunanmi tukuy shunkuwan kikinta pagui pagui nini. ¡Uyay! ¡Kawsashpaka siempre kutimusha, wañushkapaka quizás mana! ¡Kayaminchakaman!

Resumen traducido al castellano

Conociendo el Ecuador

Tuve la oportunidad de recorrer Ecuador como nunca imaginé. Así llegué a diversos lugares de la Costa, Sierra y Amazonía. También visité Galápagos.

Los viajes iniciales, hace casi diez años, fueron especiales. Las carreteras dejaban mucho que desear. Transitar por ellas tomaba mucho tiempo y cuidado. Partes asfaltadas, partes lastradas, de muchos baches, estrechas. Así eran, pero eso cambió drásticamente. En estos últimos tiempos viajar por tierra es muy agradable. Qué carreteras, qué puentes y ahora sí se puede disfrutar del paisaje. Obvio si es de día y si está despejado.

Cada sitio tiene su gastronomía, probé comidas que nunca había conocido. Me brindaron la tonga, las hormigas de rabo grande (no digo la otra palabra, se vayan a ofender), el repe, la cecina, el maito, sal prieta, etc.

Igual conocí bebidas con nombres muy especiales y muy espirituosas como 7 Pingas, Pájaro Azul, Tardón Mireño, JB (‘Juerrte de Baños’), Waranguito, Wahanru, Bacherin, etc.

En las pequeñas ciudades había pocos lugares de hospedaje, pero la hospitalidad de las familias nunca faltó, lo especial era compartir la cena y el desayuno, sabroso y suculento, casi nunca pude comer todo.

Se preguntarán cómo así conozco estos diversos sitios, pues soy el traductor de Quichua del presidente Rafael Correa, por eso es que los sábados estuve en diferentes ciudades de nuestro país. Lo que encontré como común denominador es que los ecuatorianos somos muy generosos, hospitalarios, de gran corazón y me atrevo a decir que los que menos tienen lo son aún más. ¡Gratitud eterna!       

Estimado lector, capaz que usted me ayudó y en el apuro no le agradecí, pero hoy sí le digo ¡Mil gracias y hasta siempre! (O)

Para estar siempre al día con lo último en noticias, suscríbete a nuestro Canal de WhatsApp.

Contenido externo patrocinado

Ecuador TV

En vivo

Pública FM

Noticias relacionadas

Social media